آخرین اخبار و جدید ترین خبر های دنیا در کم خبر
اعتماد/شهاب شهسواری| جو بایدن، رییس‌جمهور ایالات متحده امریکا، روز پنجشنبه در نشستی خبری در کاخ سفید، با قاطعیت از تصمیم خود برای عقب‌نشینی فوری نیروهای امریکایی از خاک افغانستان دفاع و آن را یک اقدام درست توصیف کرد. او تاکید کرد که خروج نظامیان امریکایی ۱۱ روز زودتر از وعده قبلی‌اش یعنی در پایان ماه اوت تکمیل می‌شود. همزمان طالبان در نقاط مختلف افغانستان در حال پیشروی است و در حالی که چندین ولسوالی در ولایت هرات سقوط کرده‌اند، روز پنجشنبه با تصرف گذرگاه مرزی اسلام قلعه، عملا یکی از سه گذرگاه مرزی ایران و افغانستان در اختیار طالبان قرار گرفت و پرچم‌های «امارت اسلامی» جایگزین پرچم‌های جمهوری اسلامی افغانستان در این گمرک شد. از سوی دیگر در شمال و شمال شرق هم طالبان به پیشروی خود ادامه می‌دهد جایی که این گروه شبه‌نظامی به مرزهای چین، تاجیکستان و ازبکستان رسیده است. یک هیات طالبان که برای مذاکرات در مسکو حضور دارد مدعی شده است که اکنون این گروه شبه‌نظامی ۸۵ درصد خاک افغانستان را در اختیار دارد، اما علاقه‌مند است دولتی با حضور همه گروه‌های جامعه افغانستان تشکیل دهد و با تروریسم از جمله گروه داعش مبارزه کند. ادعایی مشابه از سوی سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در دوحه در گفت‌وگو با یک نشریه هنگ‌کنگی بیان شده است که وعده داده است در صورت سرمایه‌گذاری چین برای بازسازی افغانستان، امنیت مرزهای چین و به ویژه منطقه سین‌کیانگ را تضمین خواهد کرد. جو بایدن در پاسخ به منتقدان تصمیمش برای عقب‌نشینی فوری از افغانستان گفت: «بگذارید از آنهایی که می‌خواهند در افغانستان بمانیم سوال کنم: چند نفر دیگر؟ چند هزار دختر و پسر امریکایی دیگر را می‌خواهید در ریسک قرار بدهید؟ و به من بگویید که دقیقا چقدر دیگر می‌خواهید آنها را آنجا نگه دارید؟» بایدن با این حال تاکید کرد که اظهارات او به معنای «اعلام پیروزی» نیست و معتقد است که آینده افغانستان، سرنوشت دولت کنونی و نگرانی‌ها در مورد حقوق زنان و دختران، دیگر در اختیار ارتش امریکا نیست. جو بایدن گفت معتقد است که نگه داشتن ساختار دولت کنونی دولت افغانستان بر عهده مردم این کشور است و او تصور نمی‌کند که ۳۰۰ هزار نظامی افغانستان توانایی شکست دادن ۷۵ هزار طالب را نداشته باشند. بایدن تاکید کرد که مدرن‌ترین تجهیزات نظامی و آموزش‌ها را در اختیار دولت افغانستان قرار داده است و در دیدار اخیرش با اشرف غنی و عبدالله عبدالله، رییس‌جمهور و رییس شورای مصالحه ملی افغانستان وعده داده است که این کمک‌ها را ادامه دهد.
هیچ نیروی خارجی نمی‌تواند افغانستان را متحد کندبایدن در اظهاراتی که از سوی برخی ناظران تحقیرآمیز توصیف شده است، گفت: «من یک نسل دیگر از امریکایی‌ها را به جنگ در افغانستان اعزام نمی‌کنم بدون اینکه انتظار داشته باشیم هیچ نتیجه‌ای متفاوت از این بگیریم.» او در بخشی دیگر از اظهاراتش نیز گفت: «من مخالف حضور دایمی نیروهای امریکایی در افغانستان بودم. آن زمان هم از ابتدا این‌گونه استدلال می‌کردم که اگر به یاد داشته باشید بعد از پایان دولت‌مان هم روشن شد که هیچ ملتی تاکنون نتوانسته افغانستان را به یک ملت متحد تبدیل کند. هیچ ملتی. امپراتوری‌ها آمده‌اند و رفته‌اند، اما از پس این کار بر نیامده‌اند.» بایدن در بخش‌های مختلفی از سخنانش به مخالفت خود با استمرار حضور نظامیان امریکایی و ناتو در افغانستان اشاره کرد. او گفت که از حدود سال ۲۰۱۰ بارها در مورد لزوم خروج امریکا از افغانستان تذکر داده است. او در بخشی از صحبت‌هایش گفت: «با سران ناتو سال ۲۰۱۰ به این نتیجه رسیدیم که تا سال ۲۰۱۴ تمامی عملیات تهاجمی را در افغانستان پایان بدهیم. وقتی سال ۲۰۱۴ شد، عملیات را برای شش ماه تمدید کردیم، بعد از یک سال، بعد باز هم یک سال دیگر و تا حالا ادامه داشت.»
جو بایدن، با اشاره به مقایسه‌هایی که میان فرار نظامیان و دیپلمات‌های امریکایی از سایگون در ویتنام با عقب‌نشینی از افغانستان می‌شود، ادعا می‌کند که کابل هیچ شباهتی با سایگون ندارد. اما تحلیلگران و رسانه‌ها چندان با این ارزیابی موافق نیستند. هفته‌نامه اکونومیست روی جلد شماره این هفته خود را با عنوان «امریکا، افغانستان را رها کرد» منتشر کرده است و در سرمقاله‌اش می‌نویسد: «طولانی‌مدت‌ترین جنگ فرامرزی امریکا با یک شکست سنگین تمام می‌شود» این هفته‌نامه بریتانیایی نوشته است: «امریکا ۲۰ سال در افغانستان جنگید، نزدیک به ۲ تریلیون دلار در این جنگ هزینه کرد، هزاران نیروی خود را از دست داد و نظاره‌گره کشتار ده‌ها هزار افغان چه نظامی و چه غیرنظامی بود. حالا امریکا این ماجراجویی تاسف‌بارش را پایان می‌دهد بدون اینکه دستاورد خاصی برای نمایش داشته باشد.» وقتی از بایدن سوال شد آیا عقب‌نشینی نظامیان امریکایی از افغانستان مشابه فرار نظامیان امریکایی از سایگون در سال ۱۹۷۵ است، پاسخ داد: «نه! به هیچ‌وجه! اتفاقی که آنجا افتاد این بود که چندین گردان در حال ورود به سفارت ما بودند، اگر اشتباه نکنم ۶ گردان. طالبان مشابه ارتش ویتنام شمالی نیست. به هیچ‌وجه با آنها از نظر توانایی قابل قیاس نیستند، در هیچ شرایطی امکان ندارد که آدم‌های ما از روی پشت‌بام سفارت فراری داده شوند.»
میلیتاری تایمز، خروج نظامیان امریکایی را یک «پایان کثیف» برای طولانی‌ترین جنگ فرامرزی امریکا توصیف می‌کند و می‌نویسد: «قطعا همه می‌دانستند که روزی ما از این کشور خارج خواهیم شد، اما نه این‌گونه بدون هیچ برنامه‌ای منسجم برای آینده و شرایط پس از خروج‌مانه: نه آتش‌بس، نه توافق سیاسی و نه هیچ‌گونه برنامه‌ای برای حمایت نظامی در صورت بروز فجایع و جنگ داخلی. به جای آن تصمیم گرفتیم یواشکی زیر پوشش تاریکی بیرون برویم. یک فرار کثیف در پایان طولانی‌ترین جنگ امریکا.»
حمله جمهوری‌خواهان به بایدننمایندگان حزب جمهوری‌خواه امریکا به‌شدت از تصمیم بایدن برای خروج نظامیان امریکایی از افغانستان انتقاد کرده‌اند. لیندسی گراهام، سناتور عضو کمیته روابط خارجی سنای امریکا تصمیم بایدن را «فاجعه در حال وقوع» توصیف کرده است و با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توییتر می‌نویسد: «رییس‌جمهور بایدن ممکن است برای پایان جنگ ما با القاعده و داعش در افغانستان ضرب‌الاجل تعیین کرده باشد، اما متاسفانه برای ما، القاعده و داعش هیچ ضرب‌الاجلی برای حمله به منافع امریکا قرار نداده‌اند.» او در توییتی دیگر نوشت: «رییس‌جمهور بایدن شرایطی را که در افغانستان رخ می‌دهد درک نمی‌کند و ظهور مجدد داعش و القاعده را که مستقیما سرزمین امریکا و متحدان‌مان را تهدید می‌کند، نادیده می‌گیرد.» مایکل مک‌گال، نماینده تگزاس در مجلس نمایندگان امریکا هم می‌گوید: «وقتی نیروها کامل عقب‌نشینی کردند و بدبختی و کشتار زنان شروع شد و هجوم پناهجویان به مرز پاکستان آغاز شد، بایدن مسوول این شرایط خواهد بود.»
