اعتماد/محمدحسین لطفالهی- در شرایطی که هر اقدام ایران در راستای توسعه توان دفاعی متعارف با انتقاد شدید قدرتهای غربی روبرو میشود، تلآویو روز پنجشنبه اقدام به امضای توافق خرید نظامی 3.1 میلیارد دلاری از ایالات متحده کرده و رسانههای اسراییلی میگویند هدف از این خریدها افزایش توان تهاجمی این رژیم برای مقابله با ایران است. وزارت دفاع اسراییل روز پنجشنبه با صدور بیانیهای اعلام کرد که این رژیم اقدام به امضای توافق 3.1 میلیارد دلاری خرید ۱۲ بالگرد لاکهیدمارتین و دو هواپیمای بویینگ سوخترسان را با امریکا به امضا رسانده است. خبرگزاری رویترز نوشته است که این توافق شامل خرید ۱۲ فروند بالگرد CH-53K ساخت شرکت لاکهیدمارتین و دو فروند هواپیمای سوخترسان KC-46 ساخت بویینگ میشود و اولین فروند از بالگردها در سال 2026 و اولین فروند از هواپیماهای سوخترسان تا پیش از سال 2025 به اسراییل تحویل داده خواهد شد.
این ۱۲ فروند بالگرد CH-53K قرار است جایگزین بالگردهای CH-53 موسوم به «اسبهای دریایی» شوند که بیش از نیم قرن است در ارتش اسراییل به کار گرفته میشوند. براساس این توافق، تلآویو میتواند در صورت تمایل 6 فروند دیگر از این مدل بالگردها را خریداری کند.تایمز اسراییل نوشته است «این هواپیماها و بالگردهای جدید در کنار جنگندههای اف – 35 جدیدی که اسراییل قصد دارد از ایالات متحده خریداری کند، بهطور خاص برای مقابله با تهدیدهای ایران، به ویژه برنامه هستهای این کشور خریداری میشود.»چندی پیش روزنامه نیویورکتایمز گزارش داده بود که اسراییل از امریکا خواسته است در تحویل هواپیماهای سوخترسان عجله کند. این روزنامه میافزاید، این امر میتواند برای حمله به تاسیسات هستهای ایران نقشی تعیینکننده ایفا کند. با این حال مقامات امریکایی گفتهاند، غیرممکن است بتوان تا پیش از سال ۲۰۲۴ هواپیماهای سوخترسان را آماده ساخت.
در مارس 2020، وزارت خارجه ایالات متحده مجوز فروش هشت فروند هواپیمای سوخترسان KC-46 و تجهیزات مرتبط با آن را به اسراییل صادر کرد. هواپیمای سوخترسان KC-46 با برد پروازی11 هزار و 830 کیلومتر و قابلیت حمل 207هزار پوند سوخت، میتواند به 64 مدل پرنده سوخت برساند و به این جنگندهها امکان میدهد بیش از 12 ساعت روی هوا بمانند.براساس اعلام وزارت دفاع رژیم اسراییل، علاوه بر خرید جتهای جنگنده، بالگردهای ترابری و هواپیماهای سوخت رسان توافقهایی نیز برای خرید «مهمات هوایی پیشرفته، سامانههای پدافند هوایی، سکوهای جدید دریایی و زمینی و سامانههای سایبری و دیجیتالی» میان تلآویو و واشنگتن به امضا رسیده است. هزینه لازم برای خرید بالگردها نزدیک به 2 میلیارد دلار و بودجه مورد نیاز برای خرید هواپیماهای سوخترسان 1.1 میلیارد دلار است که قرار است از محل کمک 3.8 میلیارد دلاری سالانه امریکا به اسراییل تامین شود. پیشتر هدر نائورت، سخنگوی سابق وزارت خارجه امریکا درباره توافق اجرایی میان تلآویو و واشنگتن که در دوره ریاستجمهوری باراک اوباما به امضا رسیده، گفته بود: «این تفاهمنامه به منظور تامین امنیت اسراییل و تقویت روابط دوجانبه امضا شده و بر اساس آن تلآویو میتواند سالانه 3.3 میلیارد دلار جنگافزار امریکایی خریداری کند، همچنین 500 میلیون دلار دیگر هم برای همکاریهای مشترک در زمینه پروژههای موشکی تخصیص یافته است.» برای اولینبار در سال 2007 در دوران ریاستجمهوری جورجبوش بین امریکا و اسراییل تفاهمنامه کمک 10 ساله به امضا رسید که براساس آن واشنگتن در بین سالهای 2009 تا 2018 به تلآویو 30 میلیارد دلار کمک ارایه میکرد. در دوران ریاستجمهوری اوباما نیز توافقنامهای مشابه برای سالهای 2019 الی 2028 عقد شد.
براساس اعلام رسانههای اسراییلی، مذاکره درباره توافقهای خرید تسلیحات از ایالات متحده بر عهده بنی گانتز، وزیر دفاع این رژیم بوده و پس از مذاکرات گانتز و مقامهای امریکایی، توافق مذکور از سوی کنست (پارلمان رژیم اسراییل) تایید شده است. وزارت دفاع اسراییل ادعا کرده این خریدها نقش مهمی در آمادگی ارتش این رژیم در برابر تهدیدها «به ویژه در برابر ایران» دارد. در بیانیه این وزارتخانه آمده است: «ما به قویتر شدن ادامه میدهیم. به تغییر و سازگار ساختن نیروی هوایی با چالشهای آینده ادامه میدهیم؛ چالشهای نزدیک به مرزهای اسراییل و به خصوص چالشهایی که دورتر از مرزهای اسراییل قرار دارند.»
پیشتر در روز چهارشنبه روزنامه هاآرتص در گزارشی نوشته بود که ارتش رژیم اسراییل «چند سناریو احتمالی» را برای حمله به اهدافی در ایران به تلآویو ارایه کرده است.یاییر لاپید، وزیر خارجه رژیم اسراییل نیز روز گذشته بار دیگر درباره احتمال اقدام نظامی علیه تاسیسات هستهای ایران سخن گفته و مدعی شده است که اسراییل میتواند بدون اطلاع دولت بایدن این کار را انجام بدهد و تلآویو برای دفاع از امنیت خود «نیاز به اجازه کسی ندارد.» او در گفتوگو با کانال ۱۲ اسراییل درباره توانایی نظامی اسراییل برای این حمله گفت اسراییل در این زمینه تواناییهایی دارد که جهان و حتی برخی کارشناسان این حوزه «تصورش را هم نمیکنند.»پیش از این برخی مقامهای سابق اسراییلی به روزنامه نیویورکتایمز گفته بودند که اسراییل ممکن است بتواند ضرباتی در مقیاس کوچک به تاسیسات هستهای تهران وارد کند اما انجام حملات نهایی علیه تاسیساتی که در نقاط مختلف ایران پراکنده است، فراتر از توان و منابع ارتش اسراییل است.
تهران برای مقابله به مثل با تهدیدهای اسراییل و ایجاد نوعی بازدارندگی در برابر اقدامات تحریکآمیز این رژیم برنامههایی را اجرا کرده است. هفته گذشته خبرگزاری تسنیم در گزارشی فاش کرد که در آخرین مرحله از رزمایش پیامبر اعظم، نیروی هوافضای سپاه با ۱۶ فروند انواع موشکهای بالستیک سوخت جامد و مایع و همچنین ۱۰ فروند پهپاد انتحاری شاهد ۱۳۶ «هدف شبیهسازیشده مرکز توسعه تسلیحات کشتار جمعی رژیم صهیونیستی» را هدف قرار داده است. مقامات نظامی حاضر در این رزمایش از جمله سردار حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران، سردار امیرعلی حاجیزاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه و سردار محمدحسین باقری، رییس ستاد کل نیروهای مسلح هر یک در سخنانی هدف اصلی این رزمایش را هشدار به رژیم اسراییل عنوان کرده بودند.تخریب مسیر دیپلماسیاسراییل علاوه بر تهدید مداوم ایران و خرید تسلیحات پیشرفته جدید از کشورهای غربی به ویژه امریکا، نقش فعالی را برای تخریب مسیر دیپلماسی و جلوگیری از احیای توافق هستهای ایران ایفا میکند. اوایل دسامبر سال 2021 میلادی، روزنامه نیویورکتایمز از افزایش اختلاف میان اسراییل و امریکا بر سر ادامه مذاکره با ایران خبر داد. در این گزارش که براساس گفتوگو با بیش از 10 مقام امریکایی و اسراییلی تهیه شده، آمده بود برخلاف آغاز روشن و امیدوارکننده رابطه دولت نفتالیبنت و جو بایدن، ادامه مذاکرات با ایران همزمان با پیشرفتهای هستهای این کشور، به نگرانی مقامهای اسراییلی درباره رویکرد بیش از حد نرم امریکا در قبال ایران منجر شده است. براساس این گزارش وزیر دفاع رژیم اسراییل و رییس موساد، هنگام ترک واشنگتن با این نگرانی به اسراییل بازگشتهاند که «اشتیاق امریکا به احیای برجام، به توافقی با ایران منجر شود که فعالیتهای هستهای ایران را سرعت بیشتری ببخشد.»
جو بایدن رییسجمهور ایالات متحده چند ماه قبل در دیدار با نفتالیبنت، نخستوزیر رژیم اسراییل گفته بود: «ما دیپلماسی را در اولویت قرار میدهیم و میبینیم که ما را به کجا میرساند اما اگر دیپلماسی شکست بخورد، آماده هستیم که به گزینههای دیگر روی بیاوریم.»به نظر میرسد پیشرفتهای اخیر در آخرین دور از گفتوگوهای مستقیم تهران و کشورهای 1+4 و همچنین گفتوگوهای غیرمستقیم ایران و ایالات متحده برای احیای توافق هستهای، نگرانیها در اسراییل را نسبت به احتمال احیای برنامه جامع اقدام مشترک و رفع تحریمها علیه ایران تشدید کرده و اسراییل میکوشد با اقداماتی خطرناک و تحریکآمیز از جمله تهدید ایران به حمله نظامی و استفاده از دیپلماسی فعال برای مانعگذاری بر سر احیای توافق هستهای، شرایط را تغییر بدهد.در این میان، هرچند که هر اقدام مشروعی از سوی ایران نظیر توسعه صنعت هوافضا و تلاش برای پرتاب ماهواره با واکنش تند و شدیداللحن کشورهای اروپایی و ایالات متحده مواجه میشود، این کشورها ترجیح دادهاند در برابر اقدامات مخرب اسراییل سکوت پیشه کنند و این مساله میتواند به آینده مذاکرات ضربه بزند.