لجستیک به مجموعه فرآیند انتقال بار گفته می‌شود که شامل بارگیری محموله از انبار، منزل، فروشگاه و بندر تجاری و حتی مراحل اداری و گمرک قبل از بارگیری است. شرکت‌های ارائه‌دهنده لجستیک باید تخصص و دانش کافی برای انتخاب بهترین و سریع‌ترین راه‌حل‌ها را برای انواع کارگو داشته باشند. در اصل فرایند لجستیک قبل از بارگیری و انتقال محموله در انواع حمل و نقل ریلی بین المللی، هوایی و زمینی انجام می‌شود.

بحث و تصمیم‌گیری درباره برنامه‌ریزی رساندن محموله منطبق بر منافع خریدار و فروشنده نیز از مراحل لجستیک به شمار می‌روند. بعد از برنامه‌ریزی برای این موارد، فرایند لجستیک به بهترین شکل برای انتقال محموله از فروشنده به خریدار انجام می‌شود. 

هر یک از روش‌های حمل‌ونقل مزیت‌ها و ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند. انتقال زمینی و از طریق جاده برای محیط زیست و جلوگیری از آلوده شدن هوا موثر است؛ درحالی‌که امکان دنبال کردن برنامه‌ریزی دقیق مثل خطوط ریلی را ندارد. از سوی دیگر در انتقال هوایی زمان کمتری برای انتقال محموله صرف می‌شود؛ اما هزینه بیشتری به‌همراه خواهد داشت. 

برنامه‌ریزی برای اجرای فرایند انتقال محموله از بخش‌های مختلف لجستیک است که حمل‌ونقل یک بخشی از آن محسوب می‌شود. روش‌های مختلفی برای صادرات و واردات محموله از کشورهای مختلف به ایران وجود دارد؛ ترکیه، دبی، آلمان و چین از مهم‌ترین مقصد و مبداهای تجار ایرانی محسوب می‌شوند که انتقال محموله در هر یک از این کشورها باتوجه‌به دسترسی به بندرهای تجاری و وضعیت حمل‌ونقل هوایی تعیین می‌گردد. برای مثال ارسال بار از ترکیه به ایران از ۵ روش ریلی، دریایی، زمینی، هوایی و ترکیبی است که بسته به نوع بار یک روش خاص در نهایت انتخاب می‌شود. 

شاید تصور کنید که تعیین استراتژی انتقال بار از مراحل حمل‌ونقل است، اما این فکر اشتباه است. حمل‌ونقل دریایی به انتقال محموله از طریق کشتی و کانتینرهای مخصوص از نقطه الف به نقطه ب گفته می‌شود. انتقال محموله به صنایع مختلفی مثل دریانوردی، کشتیرانی، ریلی و هوایی وابسته است. محموله‌های صادراتی و وارداتی توسط انواع مختلفی از کشتی مثل dry bulk، gas، ro-ro، chemical tankers و container carriers منتقل می‌شوند؛ انتخاب مسیر و نوع وسیله حمل‌ونقل یکی از فرایندهای لجستیک است؛ بنابراین یک تفاوت لجستیک و حمل و نقل، چیدن استراتژی انتقال بار به شمار می‌رود.  برای مثال در لجستیک بهترین روش برای ارسال دارو از دبی به ایران به دلیل حساسیت محموله به صورت دریایی انجام می‌شود.  

در لجستیک برخلاف حمل‌ونقل که فقط شامل بارگیری، انتقال و تخلیه محموله می‌شود، برای انجام فرایند انتقال بار نیز استراتژی‌های لازم انجام می‌گیرد. علاوه‌بر این، وظیفه ردیابی محموله و موقعیت‌یابی در لحظه از مسئولیت‌های دیگر لجستیک به شمار می‌رود.  

صنعت حمل و نقل از لجستیک بسیار کوچک‌تر است و حمل‌ونقل زیرمجموعه فرایند لجستیک به شمار می‌رود. تمرکز حمل‌ونقل بر جابه‌جایی بار است؛ درحالی‌که لجستیک مدیریت فرایندهای انتقال محموله را شامل می‌شود و مزایای بیشتری نیز فراهم می‌کند. به بیان ساده‌تر، حمل‌و‌نقل استراتژی توزیع محموله را اجرا می‌کند؛ در‌حالی‌که لجستیک بر برنامه‌ریزی و اجرا متمرکز است. یک عملیات موفق به همکاری هر دو بخش نیاز دارد.

مدیران لجستیک باید بهترین روش حمل‌ونقل را باتوجه‌به عواملی مثل بسته‌بندی، کانتینرسازی، بیمه، انبارداری، واردات و صادرات، قوانین و خسارت بار انتخاب کنند. علاوه‌بر موارد گفته شده، این شرکت‌ها ریسک انتقال محموله را نیز مدیریت می‌کنند؛ بنابراین یکی دیگر از تفاوت‌های لجستیک و حمل‌ونقل مدیریت هزینه جابه‌جایی محموله است. 

در این مقاله به بررسی مهم‌ترین فاکتورهای تفاوت لجستیک و حمل و نقل پرداختیم. لجستیک به مجموعه فرایندهای برنامه‌ریزی، انتخاب بهترین روش برای انتقال بار، تعیین روز دقیق بارگیری و انجام حمل و نقل است. تفاوت عمده این دو روش در نحوه انجام کار و فرایندهای انتقال محموله است. در حمل و نقل فقط از بارگیری، انتقال و تخلیه محموله انجام می‌شود.  

شرکت‌های نمایندگی فعال در حوزه انتقال محموله هر دو فرایند لجستیک و حمل‌ونقل را انجام می‌دهند. برای انتقال بار به این شرکت‌ها مراجعه کنید تا از فرایند بی‌نقص و سریع لجستیک و حمل‌ونقل برای امور بازرگانی استفاده کنید. شرکت هنزا ناو دریا یکی از مراجع معتبر برای دریافت خدمات حمل‌و‌نقل از راه‌های زمینی، هوایی، ریلی و دریایی است. علاوه‌بر حمل‌ونقل، خدمات مربوط به لجستیک نیز در شرکت هنزا ناو دریا انجام می‌شود. برای تماس با این شرکت از طریق راه‌های ارتباطی قرار گرفته در سایت اقدام کنید.