غذالند/ دانه کولانه از غذاهای سنتی استان کردستان است.آش دانه کولانه که به آن آش دندان نیز می گویند، از آش های سنتی کردستان است که معمولاً به صورت مناسبتی تهیه می شود. این آش هنگام اولین رویش دندان‌ های شیری کودکان تهیه و اول بین ۷ همسایه سپس بین افراد فامیل تقسیم می شود و یا به همین مناسبت همه افراد فامیل را به صرف آش دانه کولانه دعوت می کنند، همچنین در فصول سرد سال نیز بنا بر ذائقه افراد طبخ می‌ گردد.مواد لازمقلم : 500 گرمگندم کامل : ⅕ پیمانهنخود : ⅕ پیمانهعدس : ⅕ پیمانهلوبیا سفید : ⅕ پیمانهلوبیا قرمز : ⅕ پیمانهلوبیا چیتی : ⅕ پیمانهپیاز متوسط : 1 عددسبزی معطر (مرزه ) : به مقدار لازمنمک : به مقدار لازمزردچوبه : به مقدار لازمفلفل : به مقدار لازمروغن : به مقدار لازممراحل گام 1پیاز را خرد کرده در روغن تفت می دهیم. گام 2گوشت یا قلم را با مقداری آب می گذاریم تا بپزد. گام 3سپس حبوبات از قبل خیس خورده و پخته شده و گندم را به آن اضافه می کنیم. گام 4در نهایت سبزی را اضافه کرده و شعله گاز را روی ملایک قرار می دهیم و اجازه می دهیم تا خوب پخته شود و جا بیفتد.ارزش غذاییاستفاده از انواع جوانه زده حبوبات علاوه بر پیشگیری از نفخ و ناراحتی های گوارشی میزان دسترسی به مواد مغذی را چندین برابر می کند. :از آن جا که جوانه زدن تا حدودی ترکیبات نفخ ای حبوبات را کاهش می دهد ، افرادی که با خوردن کمی حبوبات نفخ می کنند ، می توانند از انواع جوانه زده آن استفاده کنند. :حبوبات را حداقل 6 تا 8 ساعت قبل از مصرف خیس کنید تا نفخ آن گرفته شود.پیاز را به جای سرخ کردن ، در حرارت ملایم و روغن کم تفت دهید.حبوبات را قبل از اضافه کردن به غذا حتما جداگانه بپزید.این آش جز غذاهای تقریبا مناسبتی خطه کردستان می‌باشد که هنگام اولین رویش دندان‌های شیری کودکان تهیه و بین اقوام پخش می‌شود اما در فصل‌های سرد سال بنا بر ذائقه افراد طبخ می‌گردد. :افرادی که دارای چربی خون هستند بهتر است از قلم استفاده نکنند و به جای آن از کوفته ریزه(گوشت قلقلی کوچک ) استفاده کنند. :این غذا وعده مناسبی برای نهار و پیش غذا می باشد.در ماه رمضان غذای مناسبی برای افطار است.با توجه به دیر هظم بودن غذا توصیه می گردد این غذا در وعده نهار صرف شود.مطابق آنالیز صورت گرفته 62/5% انرژی روزانه یک فرد بالغ با فعالیت متوسط را تامین می کند . با توجه به اینکه 25% نیاز روزانه انرژی به وعده نهار اختصاص داده می شود ، این غذا دارای انرژی بیش از 2 برابر نیاز فرد در یک وعده است . بنابراین پیشنهاد می گردد :1. همراه با نان مصرف نشود. 2.مقدار قلم آن درزمان پخت به نصف تقلیل داده شود. 3. در حجم کمتری مصرف شود(این مقدار غذا مناسبی برای 8 نفر است.) 4. جهت جبران کمبود ویتامین های A.C از سبزیجات تازه به خصوص سبزی های دارای رنگ زرد و سبز تیره استفاده شود. 5.اگر قلم را از غذا حذف و یا آن را کمتر از ⅓ استفاده کنید یکی از غذاهای مناسب برای افراد دارای چربی های خون بالا می باشد.با توجه به آنالیز صورت گرفته اسیدهای چرب اشباع این غذا بسیار بالاست و آن هم به دلیل وجود قلم در آن است ؛بنابراین توصیه می گردد مقدار قلم آن به نصف یا کمتر تقلیل داده شود. برای جبران کمبود ویتامین های A,C:همراه غذا سبزی تازه مصرف نمایید. چون غذا از نظر آهن گیاهی غنی می باشد برای جذب بهتر آن علاوه بر مصرف سبزی در هر وعده 1-2 قاشق مرباخوری آب لیموی تازه نیز مصرف کنید.