فردای اقتصاد/ فردای اقتصاد مدعی شد: آخرین داده‌های مرکز آمار از وضعیت بازار کار نشان می‌دهد که علی‌رغم کاهش نرخ بیکاری به پایین‌ترین سطح در دو دهه گذشته، میزان اشتغال نسبت به افراد در سن کار همچنان پایین بوده و لذا متناسب با رشد جمعیت، شغل ایجاد نشده است.آخرین آمارها از وضعیت بازار کار ایران در بهار ۱۴۰۲ حاکی از آن است که از ۶۴.۳ میلیون جمعیت در سن نیروی کار (۱۵ ساله و بیشتر)، حدود ۲۶.۵ میلیون نفر در بازار کار مشارکت دارند (نرخ مشارکت ۴۱.۲ درصد) که از این میزان، ۲۴.۳ میلیون نفر شاغل بوده و حدود ۲.۲ میلیون نفر بیکار هستند (نرخ بیکاری ۸.۲ درصد). هر چند نرخ بیکاری، یکی از کمترین مقادیر در دو دهه گذشته را تجربه کرده، با این حال جزئیات بیشتر از این دادها نشان می‌دهد که کاهش نرخ بیکاری به تنهایی نمی‌تواند نشانگر مناسبی برای سلامت وضعیت بازار کار باشد.

یکی از این موارد، کاهش نسبت اشتغال (نسبت جمعیت شاغل به جمعیت در سن نیروی کار ) از ۳۹.۴ درصد در سال ۱۳۹۸ به ۳۷.۸ درصد در بهار ۱۴۰۲ است. در واقع ممکن است تحت شرایطی مانند دوره کرونا، بخش عمده‌ای از جمعیت شاغل، کاملا از بازار کار خارج شوند و حتی جزو بیکاران و جمعیت فعال هم به حساب نیایند. در این شرایط، هر چند که ممکن است نرخ بیکاری چندان افزایش نیابد، اما تعداد زیادی از افراد نه تنها بیکار شده بلکه حتی از بازار کار نیز خارج شوند. لذا تمرکز بر نرخ بیکاری به تنهایی نخواهد توانست وضعیت بازار کار را به نمایش بگذارد.داده‌ها نیز نشان می‌دهند که هر چند نرخ بیکاری نسبت به سال ۹۸ بیش از ۲.۵ واحد درصد کاهش یافته، اما تعداد شاغلان همچنان به سطح سال ۱۳۹۸ برنگشته است. این در حالی است که در این مدت، تعداد زیادی به جمعیت در سن کار اضافه شده‌اند و لذا می‌بایست برای آنها شغل ایجاد می‌شد. همچنین در حالی که جمعیت فعال در سال ۱۳۹۸ بیش از ۲۷.۲ میلیون نفر بوده، اما همچنان با گذشت ۴ سال، جمعیت فعال حدود ۲۶.۵ میلیون نفر است. لذا هر چند تعداد بیکاران نسبت به سال ۱۳۹۸ کمتر شده، با این حال به همین میزان نیز از جمعیت فعال کاسته شده و لذا کاهش نرخ بیکاری تا حدود زیادی می‌تواند ناشی از این باشد که بخش عمده‌ای از جمعیتِ بیکار، کاملا از بازار کار خارج شده و به جمعیت غیرفعال اضافه شده باشند. کاهش نرخ بیکاری زمانی می‌تواند به عنوان یک شاخص مناسب در نظر گرفته شود که نرخ مشارکت نیروی کار و نسبت اشتغال نیز متناسب با آن افزایش یافته باشد.

بازار