اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست

تقی آزادارمکی معتقد است که ما با پدیده‌ای تحت‌عنوان بحران مشارکت روبه‌رو بودیم، هستیم و خواهیم بود. این استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران ریشه این بحران مشارکت را در «بحران انتخابات» می‌داند؛ «یعنی انتخابات در ایران اساسا یک پدیده به چالش کشیده و به بحران ختم شده است. ما هیچ انتخاباتی را در ایران نداشتیم که بدون عارضه پیش رفته باشد. به‌رغم انتخابات بسیار زیادی که داریم ولی متاسفانه رویه‌های انتخاباتی که مطلوب و مورد توافق اکثریت جامعه باشد، نداریم. همچنین مشاهده می‌کنیم حتی شخصیت‌های مورد وثوق ملی که از درون این مجموعه انتخابات باقی مانده باشد و کسی نتواند آنها را وارد چالش‌های عجیب و غریب کند، نداریم؛ لذا این یک مشکل است که در انتخابات ایران وجود دارد و باید به آن پرداخت، چراکه همین مساله زمینه بحران مشارکت را فراهم می‌کند.» او این موضوع را که جامعه‌ای پس از انقلاب با مشارکت حداکثر مطلقی شروع می‌کند، به جایی می‌رسد اما در حال حاضر طبق نظرسنجی‌ها به سمت ۲۰درصد میل به مشارکت پیش رفته، عجیب می‌داند و در این رابطه به پایگاه خبری-تحلیلی خبرآنلاین می‌گوید: «بعضی، آن مشارکت ۹۸درصدی اول انقلاب را یک نوع واکنش هیجانی تعریف می‌کنند و بقیه را نوعی انفعال می‌دانند. به نظر من نه آن هیجان درست است و نه این انفعال؛ چون در دوره‌هایی از انتخابات می‌بینیم حدود ۶۰درصد مردم مشارکت می‌کنند؛ پس نه آن حرف درست است که بگوییم هیجان بوده؛ نه این حرف که جامعه به انفعال رسیده و از حکومت عبور کرده‌اند.» به عقیده این جامعه‌شناس، جامعه ایران به‌ طور متوسط اهل انتخابات است؛ لذا اگر امروز مشکلی در مشارکت انتخاباتی وجود دارد، باید ریشه آن را در مقوله خود انتخابات جست‌وجو کنیم. به ‌جای اینکه در این کشور احزاب سازوکار انتخاباتی را تعیین کنند، گروه‌های فشار تعیین می‌کنند.

آزادارمکی در بخش دیگری از گفته‌هایش تاکید کرد که «اگر مشارکت حداقلی باشد نظامی‌ها حتما پیروز انتخابات خواهند بود اما اگر مشارکت حداکثری باشد، شانسی برای نظامیان وجود ندارد.» تقی آزادارمکی با اشاره به اینکه «وقتی مشارکت حداکثری شد آن وقت شما می‌توانید رییس‌جمهورتان را نقد کنید»، گفت: «در واقع نظامی‌ها نماینده دعوا در جهان محسوب می‌شوند؛ در حالی که جامعه ایرانی اهل دعوا نیست و معمولا صلح را ترجیح می‌دهد ولی اگر مشارکت حداقلی باشد نظامی‌ها برنده انتخابات هستند.» این استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران همین موضوع را دلیل برای تاکیدش بر اینکه که «مشارکت حداقلی خطرناک است»، می‌داند؛ چراکه به ‌گفته او، «در این صورت نظامی‌ها پیروز می‌شوند و رادیکال‌های راست مجلس و شوراها را می‌گیرند و با گفتمان درونی با خودشان حرف می‌زنند و جهان را نمی‌بینند و بعد دعوای ما با جهان شکل می‌گیرد.» او با همه این اوصاف می‌گوید که در انتخابات ۱۴۰۰، حدود 70درصد مردم رای می‌دهند.

آزادارمکی همچنین نسبت به بروز چند اتفاق هشدار می‌دهد و بر لزوم تحقق چند مساله تاکید می‌کند؛ «باید اجازه دهند افراد بیایند و براساس خواسته رهبری مشارکت کنند، اگر رهبری کاری به مشارکت در انتخابات نداشته باشد، جمهوری اسلامی سیاسی ۵ سال بعد از بین می‌رود ولی چون ایشان می‌خواهند جمهوری اسلامی بماند و تقویت شود، حتما درمورد مشارکت سیاسی حداکثری بحث خواهند کرد. مشارکت سیاسی بدون رقیب امکان ندارد، وقتی رقیب می‌آید در این صورت می‌شود با افراد شروع به حرف زدن کرد. اگر شما من را در روز انتخابات دعوت کنید، من احتمالا یک بحث دیگری خواهم کرد و آنجاست که هیجان اجتماعی شکل می‌گیرد، هیجان اجتماعی که شکل گرفت، مردم می‌آیند که در ضدِ کسی یا دفاع از کسی رای حداکثری دهند.»