اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشر آن در کم خبر به معنای تاییدش نیست

فعالیت اپلیکیشن «ماسک» در اعلام رنگ‌بندی کرونایی شهرهای کشور، بعد از دو سال متوقف شد و از این پس، رنگ‌بندی کرونایی شهرها توسط وزارت بهداشت منتشر و اعلام خواهد شد.  توقف فعالیت این نرم‌افزار درحالی است که به گفته علی شریفی‌زارچی (مسوول این نرم‌افزار که طی دو سال گذشته با همکاری دانشجویان و استادانی از دانشگاه صنعتی شریف و دیگر دانشگاه‌های کشور، با ارزیابی داده‌های آماری از وضعیت بستری‌های کرونایی، نقشه شهرهای در وضعیت قرمز، نارنجی یا زرد کرونایی را تخمین زده و طراحی می‌کردند) هزاران شهروند ایرانی در طول دو سال گذشته به اطلاعات و رنگ‌بندی‌های اعلام شده توسط این اپلیکیشن اعتماد کرده و تغییر وضعیت هر شهر از بابت شیوع بیماری را با داده‌ها و نقشه‌های «ماسک» چک می‌کرده‌اند.  

طبق اعلام شریفی زارچی، فعالیت نرم‌افزار «ماسک» از دوم اسفند سال 1398 آغاز شد و شریفی‌زارچی در گفت‌وگو با «اعتماد» در توضیح انگیزه طراحی این قابلیت برای «ماسک» می‌گوید: «در موج اول و زمانی که استان‌هایی همچون گلستان، مرکزی و قم، درگیری بالایی بابت شیوع بیماری داشتند، یک تعطیلی سراسری برای کل کشور اعلام شد در حالی که بسیاری از نقاط کشور ازجمله نوار جنوبی، درگیری زیادی با بیماری نداشتند. بعد از مدتی، تعطیلی برداشته شد در‌حالی که همان زمان، موج بیماری به استان‌های خوزستان و هرمزگان رسیده بود و در واقع، زمانی که نوار جنوبی باید تعطیل می‌شد، دیگر خبری از محدودسازی و تعطیلی در این خطه نبود. جرقه اول هم خرداد سال 1399 در ذهن ما شکل گرفت و متوجه شدیم که شهرهای مختلف، با اختلاف زمانی متفاوت درگیر موج بیماری می‌شوند و بنابراین، شاید نباید برای کل کشور یک نظام تعطیلی و محدودسازی یکسان داشته باشیم و محدودیت‌ها باید پویا باشد که این ایده را به وزارت بهداشت اعلام کردیم و با موافقت و استقبال مسوولان مواجه شدیم.»

درحالی که تیم متخصصان «ماسک» را باید به عنوان مبدع رنگ‌بندی برای اعلام وضعیت متفاوت هر شهر از بابت شیوع کرونا بشناسیم، شریفی زارچی به «اعتماد» می‌گوید که طبق اطلاعات پراکنده، در یک بازه زمانی مشخص، بیش از 500 هزار نفر کاربر این نرم‌افزار بوده‌اند و در یک روز مشخص، تعداد دفعات نصب این نرم‌افزار به چند صد هزار رسیده بود.  درحالی که نرم‌افزار «ماسک» طی دو سال گذشته زیرنظر معاونت بهداشت وزارت بهداشت فعال بوده، دیروز یک منبع آگاه در وزارت بهداشت به «اعتماد» خبر داد که تحقیق و اطلاع‌رسانی درباره تغییر رنگ‌بندی‌های کرونایی شهرهای کشور به معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت سپرده شده و با داده‌هایی که واحد IT این وزارتخانه گردآوری می‌کند، از این پس نقشه کرونایی کشور توسط روابط عمومی وزارت بهداشت و از طریق کانال تلگرامی این وزارتخانه منتشر خواهد شد.  بنا به این توضیحات که به تایید شریفی زارچی هم رسید، از این پس اپلیکیشن «ماسک» صرفا نرم‌افزاری با رویکرد اطلاع‌رسانی درباره کلیات سلامت‌محور خواهد بود و شریفی تاکید کرد که فعالیت تیم همکار در سامانه «ماسک» کاملا داوطلبانه و رایگان بوده چنانکه در طول دو سال فعالیت و همکاری با وزارت بهداشت، اعضای این تیم هیچ قراردادی با وزارت بهداشت نداشتند و بنابراین، هیچ‌وجهی هم بابت این همکاری به تیم «ماسک» پرداخت نشد.  

درحالی که به نظر می‌رسد یکی از دلایل قطع همکاری وزارت بهداشت با تیم «ماسک»، به دلیل تغییرات مدیران با احکام وزیر بهداشت دولت سیزدهم باشد، شریفی زارچی، در پاسخ به «اعتماد» ضمن رد این فرضیه، تاکید می‌کند که مهم‌ترین نگرانی تیم «ماسک» این بوده که چه گروهی مسوولیت اطلاع‌رسانی درباره رنگ‌بندی شهرها و با چه سطح از دقت برعهده خواهد گرفت و می‌گوید که روز سه‌شنبه برای آخرین بار داده‌های بستری استان‌ها و شهرهای کشور دراختیار این تیم قرار گرفت اما از روز چهارشنبه ارسال داده‌ها متوقف شده که به دنبال پیگیری مسوول سامانه ماسک، به وی اعلام می‌شود که «تصمیم بر این است که گروه دیگری این فعالیت را انجام بدهند.»  شامگاه جمعه 15 بهمن، بعد از اعلام رنگ‌بندی جدید شهرهای کشور توسط وزارت بهداشت و درحالی که در این رنگ‌بندی جدید، تعداد شهرهای در وضعیت قرمز کشور به 120 شهر افزایش یافته بود، سامانه «ماسک» هم با صدور اطلاعیه‌ای در فضای مجازی، پایان همکاری خود با وزارت بهداشت را اعلام کرد. در این اطلاعیه، تیم «ماسک» نوشته‌اند: «اوایل سال ۹۹، اپلیکیشن ماسک براساس روند بستری بیماران کرونا اقدام به رنگ‌بندی شهرستان‌ها کرد. این موضوع به ‌زودی مورد استقبال مردم و مسوولان قرار گرفت. از آبان ۹۹ با مصوبه ستاد ملی کرونا، محدودیت‌های کرونایی براساس وضعیت رنگ‌بندی شهرستان‌ها شکل گرفت. از چند روز قبل وزارت بهداشت تصمیم گرفته است رنگ‌بندی شهرستان‌ها توسط معاونت تحقیقات وزارتخانه انجام شود. براساس همین تصمیم، روند ارسال داده‌های بستری از وزارت بهداشت به اپلیکیشن ماسک متوقف شده است. تیم اپلیکیشن ماسک ضمن احترام به این تصمیم اعلام می‌دارد از این پس، رنگ‌بندی شهرستان‌ها در اپلیکیشن ماسک به‌روز نخواهد بود. براساس افزایش روند بستری در تمام استان‌ها، قطعا تاکنون بیشتر کلان‌شهرها در وضعیت قرمز قرار گرفته‌اند ولی به دلیل نبود داده‌های به‌روز، قادر به تغییر رنگ و اطلاع‌رسانی مناسب در این خصوص نیستیم. از این پس، فعالیت تیم اپلیکیشن ماسک معطوف به انتشار تجربیات دو سال گذشته با رویکرد علمی خواهد بود که از طریق کانال تلگرامی این اپلیکیشن @mask_application منتشر خواهد شد. صمیمانه قدردان کادر بهداشت و درمان کشور هستیم.» شریفی زارچی در پاسخ به «اعتماد» در توضیح میزان استقبال جمعیت عمومی کشور از اطلاع‌رسانی «ماسک» می‌گوید: «از این پس احتمالا فعالیت ما بسیار محدود خواهد شد و شاید به تدریج به سایر حوزه‌های تحقیقاتی وارد شویم. تیم ما مبدع رنگ‌بندی شهرها بود و البته مسوولان وزارت بهداشت هم اعلام کردند که فعالیت ما را ادامه خواهند داد. سامانه ماسک در مدت فعالیت و اعلام رنگ‌بندی شهرها طوری عمل کرد که تغییر رنگ کرونایی شهرها، تا کوچک‌ترین و دورترین روستاهای کشور نفوذ می‌کرد و به محض اینکه موج جدیدی شروع می‌شد، عموم مردم، چه آنکه این نرم‌افزار را روی گوشی تلفنش نصب کرده بود و چه آن کسی که نصب نکرده بود، از تغییر رنگ‌بندی و وضعیت شهرها با خبر می‌شدند.»