اعتماد/نمیخواهیم «دارو» به سرنوشت «خودرو» دچار شود؛ این جمله شاه بیت سخنان بهرام دارایی رییس سازمان غذا و دارو در یکی از آخرین نشستهای خبری اوست که در آن، سعی داشت نشان دهد سیاستگذاری و مدیریت در این حوزه، قرار نیست منجر به گرانی و تولید محصولات بی کیفیت شود. شاید از نظر کیفیت، بتوان داروهای تولید داخل را متمایز از خودروسازان دانست که آن هم دلایل فراوان و بی ارتباط به عملکرد دولت فعلی دارد، اما از نظر قیمت در ماههای اخیر مردم به ویژه بیماران ایرانی با موج جدیدی از گرانی مواجه شدهاند که درصد و دامنه آن، حتما از افزایش قیمت خودروهای تولید داخل در بازار رسمی و غیررسمی بیشتر است. این وضعیت و گرانی سرسام آور، حتی پیش از آغاز طرح موسوم به «دارویار» که دولت آن را توزیع یارانه دارو متناسب با نیاز بیماران میخواند نیز با هشدار مواجه شده بود به گونهای که حسینعلی شهریاری رییس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی اواخر خردادماه امسال در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم، ضمن انتقاد از افزایش قیمت دارو گفته بود: در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا، درباره افزایش قیمت دارو با رییسجمهور صحبت کردم و آقای رییسی به سازمان غذا و دارو دستور داد تا مساله افزایش قیمت دارو را پیگیری کند. به گفته وی، در آن جلسه مستندات افزایش ۳ الی ۴ هزار قلم دارو که بخشی از آن در سال گذشته و برخی در سال جاری افزایش داشتند به رییسجمهور ارایه شده بود و قرار بود مسوولان این سازمان ظرف 2 هفته افزایش قیمت دارو را ارزیابی و گزارشی ارایه دهند تا این جمعبندی به رییسجمهور ارایه شود.
پیک جدید کرونا و گرانی داروآنطورکه آمارهای رسمی نشان میدهد، سویه جدید امیکرون با نام BA5، چند هفتهای است وارد کشورمان شده و یکی از خصوصیات این سویه جدید، انتشار سریع آن است به گونهای که گفته میشود سرعت انتشار آن 18 برابر شده و همچون گذشته، شدت این بیماری در افراد سالمند که دارای ضعفهای ایمنی، بیماریهای دیابت و قلبی و عروقی هستند، بیشتر است اما همزمانی اجرای طرح دارویار با این پیک جدید، موجب شده تا دسترسی مردم به داروهای مورد نیاز برای پیشگیری و درمان کرونا، با دردسرهای بیشتری نسبت به قبل همراه شود و به همین خاطر، موج انتقادها از سازمان غذا و دارو به ویژه مدیریت رییس فعلی آن یعنی بهرام دارایی به اوج برسد.جرقه این انتقادها که با گلایههای مستند و آمارهای برخی کارشناسان و تشکلهای صنفی آغاز شد، کم کم به مجلس نیز رسید و نمایندگان به ویژه برخی اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در روزهای اخیر، انتقادات تندی را نسبت به این سازمان و مدیر آن مطرح کردهاند. تا جایی که محمدرضا احمدی سنگری نماینده مردم رشت، در توییتی نوشت که «دلالان زودتر از مردم از آغاز طرح دارویار مطلع شده بودند و راهحل مقابله قاطع با این پدیده، برکناری و عزل بانیان وضع موجود در سازمان غذا و دارو است که همچنان از شفافیت و نظارت، گریزان هستند. این انتقادها، در روزهای بعد به تریبون رسمی مجلس نیز کشیده شد و کمال حسین پور نماینده مردم پیرانشهر در مجلس با گلایه از گرانی دارو در طرح «دارویار»، از این موضوع انتقاد کرد که چرا سازمان غذا و دارو که خود دچار تعارض منافع است و سابقه عدم حمایت از شرکتهای داخلی در موضوع مهم تولید واکسن کرونا را در کارنامه خود دارد، مجری طرح دارویار در کشور شده است؟کمبود دارو؛ مغایرت پاسخها و واقعیت هاگزارشات میدانی و محتوایی که برخی رسانهها و کاربران شبکههای اجتماعی از وضعیت این روزهای داروخانهها و بیمارستانهای کشور به ویژه در مناطق با شیوع بالای کرونا منتشر میکنند، نشان میدهد کمبود داروهای مرسوم همچون سرم برای استفاده بیماران درگیر با کووید -19 چشمگیر است. البته یک مقام مسوول در سازمان غذا و دارو در پاسخ به پیگیری برخی رسانهها، اعلام کرده مشکلاتی در تامین سرم در دو ماه اخیر وجود داشته و به دلیل کمبود سرم، توزیع هدفمند در مراکز بیمارستانی در نظر گرفته شده تا بیماران کرونایی و دیگر بیماران مشکلی در تهیه سرم نداشته باشند. هرچند این توضیحات، در مقایسه با مشکلاتی که مبتلایان به ویروس کرونا و نزدیکان آنها با آن دست و پنجه نرم میکنند، قانعکننده نیست اما حداقل نشان میدهد این سازمان، تدارک و پیش بینی لازم برای مقابله با موج جدید کرونا را نداشته و همزمانی این شیوع با طرح دارویار، مدیریت ضعیف این حوزه را دوچندان آشکار کرده است.با اینکه برخی نمایندگان مجلس از جمله زهرا شیخی سخنگوی کمیسیون بهداشت با اشاره به اینکه در لایحه بودجه امسال تاکید شده که اگر قرار است حذف ارز ترجیحی اتفاق بیفتد قیمت کالاهای اساسی و دارو نسبت به شهریور 1400 تغییری نکند، اعلام کرده که احتمال توقف «دارویار» در صورت حل نشدن مشکلات دارو به ویژه بحث قیمت آن وجود دارد اما به نظر میرسد با توجه به تصمیم دولت برای اجرای این طرح، توقف آن محتمل نخواهد بود ولو آنکه به قیمت برکناری و تغییر چند مدیر دولتی ناکارآمد در اجرای این طرح تمام شود.حال که عین الهی وزیر بهداشت، اعلام کرده فعلا منحنی ابتلای مردم کشورمان به کرونا در پیک هفتم، رو به بالاست و به قسمت بالای قله نرسیدهایم، به نظر میرسد از آن سو، انتقادها و گلایههای مردم، کارشناسان و نمایندگان نیز از وضعیت مدیریت عرضه و قیمت دارو هنوز به اوج خود نرسیده و باید منتظر ماند و دید، آیا چنین روند ناخوشایندی، باعث اصلاح وضع موجود خواهد شد یا با برکناری وزیر بهداشت یا رییس سازمان غذا و دارو که بیشترین انتقادها نسبت به عملکرد آنها مطرح است، همراه میشود.