آرمان ملی/متن پیش رو در آرمان ملی منتشر شده و انتشار آن در کم خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیستیوسف مولایی استاد دانشگاهشورای حکام متشکل از 35 عضو است که از هر کشور عضو یک نماینده آنجا هست و تصمیمات مهم مربوط به فعالیت هسته‌ای کشورها در آنجا اتخاذ می‌شود و سالانه 4 جلسه رسمی دارد یعنی هر فصل تقریبا یک جلسه و اگر ضرورتی ایجاب کند، می‌توانند برای رسیدگی به پرونده‌ها جلسات بیشتری هم بگذارند. در گذشته درمورد پرونده ایران بالغ بر 20 موضوع در شورای حکام مطرح و تصمیم گیری و قطعنامه‌های زیادی صادر شده که نهایتا در 2015 هم به شورای امنیت رفت. ارتباط شورای امنیت با شورای حکام این است که تقریبا ضمانت اجرای شورای حکام را شورای امنیت ایجاد می‌کند. یعنی قطعنامه‌ای که شورای حکام در رابطه با نقض تحقیقات اعضا در رعایت معاهده ان.پی.تی یا تصمیمات شورای حکام صادر می‌کند، این شورای حکام است که آن کشور را به اجرای تصمیمات شورای حکام وادار می‌کند. نمی‌خواهم بگویم شورای حکام زیر نظر شورای امنیت است ولی از نظر ارتباط اجرایی این ضمانت اجرا را شورای امنیت ایجاد می‌کند. لذا هر وقت تصمیم مهمی اتخاذ می‌شود یا تصمیم شورای حکام حتما اجرایی شود پرونده را به شورای امنیت می‌فرستند و همین نشان می‌دهد که آن موضوع به صلح و امنیت بین‌المللی ارتباط دارد. چون مسئولیت یا ماموریت اصلی شورای امنیت، دفاع و حمایت از صلح و امنیت بین‌المللی است. پرونده ایران هم الان در موقعیتی است که برای اعضا نگرانی ایجاد شده و اعضایی که مخالف ایران هستند این فضا را ایجاد کردند که جامعه جهانی را نسبت به فعالیت هسته‌ای ایران نگران کنند.

شورای حکام هم چاره‌ای ندارد و یا باید با ایران مذاکره کند که تصمیمات شورا را اجرا کند که در گذشته و در اجلاس قبلی از ایران خواسته شده که اطلاعات درخواستی شورای حکام را در رابطه با سه مکانی که در آنجا رد یا اثری از اورانیوم پیدا شده و ایران اطلاعات آن را نداده، این اطلاعات به آژانس داده شود و به پرسش‌های آژانس جواب داده شود و مکانیسمی که فعالیت‌های هسته‌ای ایران به صورت کامل رصد شود و جامعه جهانی مطمئن باشد از اینکه ایران از فعالیت هسته‌ای صلح‌آمیز منحرف نشده، این مکانیسم را طبق نظر شورای حکام باید ایران به اجرا بگذارد که در گذشته پروتکل الحاقی بود. بنابراین این بحث بین ایران و شورای حکام درمورد مساله پادمانی یعنی نظارتی و رصد وجود دارد و چون ایران در اجلاس گذشته تاکنون نظرات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تامین نکرده، این احتمال وجود دارد که پرونده ایران برای تعیین تکلیف به شورای امنیت برود. البته قطعنامه‌های گذشته وجود دارد و احتمالا شورای امنیت قطعنامه جدیدی صادر نکند برای اینکه حتما روسیه وتو خواهد کرد منتها شاید به صورت بیانیه یک موضعی اعلام شود و ایران دوباره درخواست کند که تعهدات خود را در قالب برجام عملی کند وگرنه شورای امنیت ممکن است اقدامات دیگری به کار بگیرد. ولی همین حد هم آمریکا، اسرائیل و متحدانشان دلگرم می‌کند که اجماع جهانی علیه ایران به‌وجود آورند. اسرائیل الان از این جهت که خودش هم دارد از این فضا حداکثر استفاده را می‌کند خیلی خوشحال است. دولت اسرائیل به زعم خود جلوی توافق را گرفته و بقیه اعضای کشورهای طرف مذاکره با ایران و 1+5 سابق را متقاعد و با آنها رایزنی کرده است. درواقع از این فضا استفاده حداکثری تبلیغاتی را می‌کند. از این رو ایران باید حواسش به این موضوع باشد و جایی که منافع ملی درازمدت ایجاب می‌کند، سیاست‌هایی را به کار بگیرد که به جایی منتهی نشود که اسرائیل شروع به تبلیغات علیه ایران کند. دولت ایران باید مسئولانه با در نظر گرفتن تمام ابعاد قضیه از جمله فشارهای اقتصادی که بر مردم وارد می‌شود باید ابتکار عملی به کار بگیرند.