همشهری/متن پیش رو در «همشهری» منتشر شده و انتشارش در «کم خبر» به معنای تایید آن نیست

گزارش‌های متعددی از برخی خطاهای فاحش رایانه‌ای در یگان‌های نظامی و دستگاه‌های دولتی آمریکا وجود دارد رضا عمویی| در 22مارس 2003، دو روز پس از آغاز تهاجم آمریکا به عراق، نیروهای آمریکایی یک موشک رهگیر پاتریوت را به سمت آنچه تصور می‌کردند یک موشک عراقی بود شلیک کردند. آمریکایی‌ها این اقدام را به توصیه سیستم‌های کامپیوتری و برای دفاع از خود شلیک و فکر می‌کردند موشکی را که برای نابودی پایگاه‌شان آمده ساقط کرده‌اند، اما در حقیقت آنچه سامانه موشکی پاتریوت آمریکا به‌عنوان موشک شناسایی کرده بود، یک جت جنگنده تورنادو نیروهای انگلیسی بود و جنگنده انگلیسی با 2 خدمه آن سرنگون و هر دو خدمه آن نیز کشته شدند. این کشته‌ها نخستین خساراتی بود که نیروی هوایی سلطنتی انگلیس در جنگ عراق متحمل شد. این تلفات نتیجه عملکرد اشتباه سیستم کامپیوتری پدافند ارتش آمریکا بود. تشخیص اشتباه پدافند ارتش آمریکا و سرنگونی جنگنده انگلیسی در عراق نزدیک به 20سال پیش اتفاق افتاد، اما آن حادثه نشان داد که چگونه سیستم‌های مجهز به هوش مصنوعی یا ابزارهای رایانه‌ای ارتش آمریکا در میدان نبرد با خطاهای بزرگ روبه‌رو می‌شوند. این خطاها حتی در فضای سایبری نیز برجسته است تا آنجا که هنوز پس از 20سال وزارت‌دفاع آمریکا موسوم به پنتاگون از انجام خطاهای سایبری بزرگ مصون نیست. ازجمله به تازگی یورونیوز گزارش داده است که میلیون‌ها ایمیل نظامی آمریکا به اشتباه به کشور «مالی»، متحد روسیه ارسال شده است و دلیل آن یک اشتباه تایپی جزئی بوده است. گفته شده که ایمیل‌های درنظر گرفته شده برای دامنه ارتش آمریکا «.mil» سال‌ها است که برای کشور مالی در غرب آفریقا ارسال می‌شود. کشوری که دامنه آن پسوند «.ml» دارد. برخی از این ایمیل‌ها شامل داده‌های پزشکی، نقشه‌های تاسیسات نظامی آمریکا، سوابق مالی و اسناد برنامه‌ریزی برای سفرهای رسمی همچنین برخی پیام‌های دیپلماتیک است.

بازار

   افشای هر نوع اطلاعات به سود دشمنان آمریکاستبه‌نظر می‌رسد که انتقال اشتباهی ایمیل‌های پنتاگون به کشور مالی، وضعیتی خطرناک برای ارتش آمریکا ایجاد کرده است. «استیون استرانسکی»، وکیلی که پیش از این به‌عنوان مشاور ارشد بخش حقوقی اطلاعات وزارت امنیت داخلی در واشنگتن خدمت کرده، در این ارتباط به فایننشال تایمز می‌گوید که حتی افشای اطلاعات به ظاهر بی‌ضرر نیز می‌تواند برای دشمنان و کشورهای مخالف آمریکا مفید باشد، به‌ویژه اگر شامل جزئیات مربوط به پرسنل‌ها باشد. استرانسکی تأکید کرد که افشای ناخواسته این ایمیل‌ها به این معنی است که یک بازیگر خارجی می‌تواند برای اهداف جاسوسی، پرونده‌هایی را درباره پرسنل نظامی آمریکا باز کند یا می‌تواند با شناسایی کارمندان پنتاگون و ارائه مشوق‌‎های کلان مالی، آنها را وادار به افشای اطلاعات کند، یا آنکه یک دولت خارجی می‌تواند از این اطلاعات جهت آشنایی بیشتر با پنتاگون و ساختار آن استفاده کند.کارشناسان امنیتی گفته‌اند که خطاهای متعدد در حوزه سایبری و رایانه‌‌ای نگرانی اصلی دستگاه‌های امنیتی آمریکاست، چون نمی‌توان هر روز و هر لحظه تک تک افراد را در هر زمان و هرمکانی کنترل کرد، لذا همواره احتمال خطای عملکردی در فضای سایبری برای نیروهای نظامی وجود دارد.   خطاهای پایان ناپذیراز سوی دیگر دامنه گسترده خطاهای سایبری در ارتش آمریکا طی چند دهه گذشته باعث شد تا رابرت گیتس، وزیر دفاع وقت آمریکا در سال 2009، فرماندهی سایبری پنتاگون را با حضور 1500پرسنل ایجاد کند، اما این اقدام نیز نتوانست مانع نفوذ و خطای عملکردی ارتش آمریکا در حوزه سایبری شود، تا آنجا که در سال 2013، یک کاربر خارج از آمریکا با سوءاستفاده از یک نقص امنیتی در وب‌سایت عمومی اطلاعات نیروی دریایی آمریکا، طی مدت زمان 4‌ماه به بخشی از اطلاعات نیروی دریایی آمریکا دست یافت. همچنین در سال 2015، گروه تروریستی داعش توانست برای مدت زمان کوتاه مدیریت حساب توییتری پنتاگون را به‌دست گیرد. با این حال، تهدیدات علیه زیرساخت‌های اطلاعاتی و امنیتی آمریکا همچنان در بالاترین سطح قرار دارد، تا آنجا که گزارش مؤسسه بازرگانی هاروارد آمریکا اذعان دارد که طی سال‌های گذشته نفوذ به زیرساخت‌های حیاتی این کشور 17برابر افزایش یافته است. فرماندهی سایبری آمریکا برای جلوگیری از نشت اطلاعات امنیتی استانداردهایی را ایجاد کرده است تا اطمینان حاصل کند هر کسی که از یک شبکه نظامی استفاده می‌کند، دارای گواهینامه لازم برای انجام این کار باشد، اما انتقال اشتباهی میلیون‌ها ایمیل پنتاگون به کشور مالی نشان داد که اقدامات ارتش برای کاهش خطاهای سایبری همچنان نتیجه لازم را نداشته است.   دومین اشتباه مرگبار آمریکایی‌ها در عراقارتش آمریکا در سال 2019 یک اشتباه مرگبار دیگر را مرتکب شده بود که این اشتباه نیز به دلیل خطای عملکرد سیستم پدافند موشکی پاتریوت آمریکا رخ داد. در آن زمان یک جنگنده F/A-18نیروی دریایی آمریکا به اشتباه به‌عنوان یک موشک بالستیک شناسایی، سرنگون و خلبان آن نیز کشته شد. این حادثه نشان داد که سامانه‌های پدافند موشکی پاتریوت در شناسایی صحیح اهداف با مشکلات جدی مواجه هستند و این مشکل چالش بزرگی پیش‌روی این سیستم‌های پدافندی قرار داده است که به‌صورت خودکار و رایانه‌ای عمل می‌کنند. اندیشکده بروکینگز در یادداشتی در این ارتباط گفته است که وجود اشتباهات محاسباتی در سیستم‌‎های رایانه‌ای ارتش آمریکا باعث شده تا پنتاگون از سال 2020استفاده از هوش مصنوعی برای به صفر رساندن خطاها را در دستور کار قرار دهد، اما ورود هوش مصنوعی به ارتش آمریکا نیز با چالش‌های بزرگ‌تری مانند احتمال از کنترل خارج شدن کل سیستم‌های رایانه‌ای ارتش روبه‌روست.