آخرین اخبار و جدید ترین خبر های دنیا در کم خبر
هم میهن/متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در کم خبر به معنای تاییدش نیست
خوانش ایران از سه موشک شلیکشده به حومه دمشق چیست؟ فاطمه کلانتری| درحالی‌که هر آنچه در ۷ اکتبر و روزهای پس از آن به وقوع پیوست و خاورمیانه را به تیتر اخبار، تحلیل‌ها و آینده‌پژوهی‌ها تبدیل کرد، با پیچیدگی‌ها و ابهامات متعددی همراه بود و فرضیه‌ای قطعی برای انگیزه تحرکات بازیگران اصلی و در سایه این تحول منحصربه‌فرد غرب آسیا وجود ندارد اما قدمت بیش از ۴۰ سال منازعه اسرائیل و ایران، این واقعیت را از ابتدا به‌عنوان خطری بالقوه هشدار می‌داد که هر حرکت نسنجیده می‌تواند تهران و تل‌آویو را وارد عرصه‌ای کند که آنچه کشورهای این منطقه کابوس خود می‌دانند، محقق شود. در سایه همین موضوع نیز، نه‌تنها جمهوری اسلامی ایران که ایالات‌متحده آمریکا و حتی اسرائیل نیز در همان روزهای نخست جنگ بر این امر صحه گذاشتند که تهران از عملیات طوفان‌الاقصی اطلاعی نداشت و همانگونه که رهبر ایران در سومین روز از جنگ اعلام کردند «کار، کار خود فلسطینی‌هاست».این در حالی است که افزایش تحرکات نیروهای موسوم به «محور مقاومت» که غرب آن‌ها را نیروهای نیابتی و تحت حمایت تهران می‌داند از ۸ اکتبر، موجب شد تا تهران بارها مورد خطاب این پیام ایالات‌متحده قرار بگیرد که «ایالات‌متحده خواهان گسترش جنگ نیست». همین پیام‌های از دید تهران «درخواست» و از دید واشنگتن «هشدار»گونه موجب شد تا مقامات ایران بارها بر این امر تاکید کنند که «ما به‌عنوان جمهوری اسلامی ایران هیچ گروه نیابتی در منطقه نداریم بلکه آن‌ها خود تصمیم می‌گیرند که طبق مصالح کشورشان و طبق مصالح امت عربی- اسلامی دست به اقداماتی بزنند». این در حالی است که از همان ابتدا نه‌تنها اقدامات حزب‌الله در لبنان، حشدالشعبی در عراق و انصارالله در یمن به پای ایران نوشته شد بلکه این واقعیت نیز قابل چشم‌پوشی نبود که بنیامین نتانیاهو که سال‌ها با هدف ایجاد جنگ میان ایران و آمریکا دولت تشکیل داده است نیز از موقعیتی همچون آنچه در نزدیک به دو ماه اخیر در جریان است، نخواهد گذشت.همین مسائل نیز موجب شده است تا دور از ذهن نباشد اگر سه موشکی که ساعت ۱۶ چهارم دی‌ماه از آسمان جولان اشغالی در محله زینبیه دمشق فرود آمد و «مسئول پشتیبانی از جبهه مقاومت در سوریه» را که در ۴ جولای ۲۰۲۲، در شبکه ۱۴ اسرائیل با عنوان «مدیر دفتر رابط بین دمشق و تهران و مغز متفکر جابه‌جایی تجهیزات از منطقه دمشق به انبارهای مهمات در سوریه یا به حزب‌الله لبنان» معرفی و هدف ترور این رژیم عنوان شده بود، هدف قرار داد را حامل این پیام از سوی تل‌آویو برای تهران بدانیم که «پاسخ هر آنچه نیابتی‌ها عملیاتی کنند را ایران در همان جبهه‌ها دریافت خواهد کرد».اسرائیل و هفت جبههوزیر جنگ اسرائیل سه‌شنبه هفته گذشته در جلسه استماع کمیته امور خارجی و دفاعی کنست مدعی شد اسرائیل از زمان آغاز عملیات خود در غزه درگیر «یک جنگ چندجبهه‌ای» بوده و از هفت جبهه شامل غزه، لبنان، سوریه، کرانه باختری، عراق، یمن و ایران مورد حمله قرار گرفته است. یوآو گالانت گفت: «ما در جنگ چندجبهه‌ای هستیم. از هفت بخش مختلف هدف قرار گرفته‌ایم. از غزه، لبنان، سوریه، یوش [کرانه باختری]، عراق، یمن و ایران. ما واکنش نشان دادیم و در شش بخش اقدام کردیم. اینجا با صریح‌ترین شیوه ممکن می‌گویم، هر شخصی علیه ما کار کند، هدف بالقوه ما خواهد بود و هیچ‌کسی مصونیت ندارد.»هرچند در سخنان وزیر جنگ اسرائیل مشخص نشده که از میان ۶ جبهه از ۷ جبهه مدنظر او، کدام‌یک تاکنون بی‌پاسخ مانده است اما این اظهارات در حالی بیان می‌شود که از ۸ اکتبر و همزمان با آغاز تحرکات نظامی حزب‌الله لبنان در واکنش به لشکرکشی رژیم صهیونیستی به غزه، گروه‌های عراقی و ارتش یمن که در کنار مقاومت لبنان به گروه‌های محور مقاومت تحت حمایت ایران معروف هستند نیز آغاز شده است. پیش از این، مصر اعلام کرد که یک پهپاد در نزدیکی شهر تفریحی دهاب در دریای سرخ سرنگون شد که دومین مورد از این نوع در یک ماه گذشته بود. هرچند منشأ این پهپاد مشخص نیست، اما ارتش یمن با اقدامات خود تا امروز تجارت جهانی در دریای سرخ را با حمله به کشتی‌های بین‌المللی مختل و همچنین پهپادها و موشک‌هایی را به سمت اسرائیل پرتاب کرده است. اواخر روز سه‌شنبه، نیروهای یمنی مسئولیت حمله موشکی به یک کشتی کانتینری در دریای سرخ و تلاش برای حمله به اسرائیل با هواپیماهای بدون سرنشین را بر عهده گرفتند. شرکت کشتیرانی مدیترانه MSC اعلام کرد، در حمله به کشتی خود، یونایتد هشت، که از عربستان سعودی به پاکستان در حرکت بود، هیچ آسیبی به خدمه آن وارد نشد. یحیی سریع، سخنگوی ارتش یمن در یک سخنرانی تلویزیونی گفت، این گروه کشتی مذکور را هدف قرار داده است.روز شنبه، وزارت دفاع آمریکا به صراحت ایران را برای اولین بار از زمان آغاز درگیری غزه به حمله پهپادی به یک نفتکش در اقیانوس هند متهم کرد و سه روز پس از آن، همزمان با حمله هوایی اسرائیل به خارج از دمشق، پایتخت سوریه یک سردار سپاه پاسداران ایران به شهادت رسید. همزمان با این حمله نیز در عراق، ایالات‌متحده سه سایت مرتبط با کتائب حزب‌الله را بمباران کرد که آن‌ها را مسئول حمله پهپادی می‌دانست که در آن سه سرباز آمریکایی مستقر در شهر شمالی اربیل زخمی شدند.همچنین روز سه‌شنبه اعلام شد که در فاصله دور از خاورمیانه و در هند، انفجاری در نزدیکی سفارت اسرائیل در دهلی‌نو رخ داده است؛ مقامات هندی و اسرائیلی در حال بررسی علت این انفجار هستند که در آن به کسی آسیب نرسیده است. روز چهارشنبه نیز مقاومت اسلامی عراق از حمله به یک مرکز جاسوسی اسرائیل در اربیل، مرکز اقلیم کردستان عراق خبر داد. در بیانیه مقاومت اسلامی عراق آمده است: «بامداد امروز پنجشنبه یک مرکز جاسوسی فنی وابسته به رژیم صهیونیستی را در نزدیکی اربیل در پاسخ به جنایت‌های اسرائیل در حق غیرنظامیان در غزه هدف قرار دادیم.»
این تحولات در حالی است که اسرائیل و حزب‌الله لبنان تقریباً روزانه رگبارهای موشکی، حملات هوایی و گلوله‌باران در سراسر مرز را از ۸ اکتبر مبادله کرده‌اند که در این تبادل آتش، حدود ۱۵۰ نفر در لبنان از جمله ۱۷ غیرنظامی و ۱۱ نفر در اسرائیل از جمله چهار غیرنظامی کشته شده‌اند. در پشت پرده، ایالات‌متحده مذاکرات فشرده‌ای را برای کاهش تنش در خط آبی که دو کشور را از هم جدا می‌کند، رهبری می‌کند، جایی که خطر هر اشتباه محاسباتی برای آغاز یک جنگ منطقه‌ای در بالاترین حد آن وجود دارد.ایران به نقشه شما کشیده نمی‌شودشهادت سیدرضی موسوی واکنش‌های فراوانی را در تهران به همراه داشت و رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه، تل‌آویو را به پرداخت «تاوان این جنایت» تهدید کردند اما در این میان واکنش فرمانده سپاه قدس و فردی که مسئول واکنش در برابر این ترور است، قابل توجه بود. سردار اسماعیل قاآنی در سخنرانی جمعه‌شب خود در این رابطه گفت: «شما شهید رضی موسوی را ترور می‌کنید زیرا نتوانستید در میدان جنگ غزه چیزی به دست آورید و ایران به نقشه‌های شما کشیده نمی‌شود». جملات این نظامی ارشد حاکی از این واقعیت است که بسیاری از تحلیلگران از آغاز جنگ در ۷ اکتبر نسبت به آن هشدار دادند که همه تلاش اسرائیل برای کشاندن پای تهران به صحنه جنگ و متعاقب آن حضور پررنگ و محسوس ایالات‌متحده است. بنیامین نتانیاهو پس از حضور در عرصه سیاست، بارها جمهوری اسلامی ایران را با ادعای ساخت سلاح هسته‌ای از سوی تهران به عنوان تهدید صلح و امنیت معرفی و چندین بار به حمله نظامی تهدید کرده است. نخست‌وزیر اسرائیل در ماه سپتامبر و در آخرین سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت، تهران باید با یک «تهدید هسته‌ای معتبر» روبه‌رو شود، هرچند دفتر او پس از آن، این گزاره را با «تهدید نظامی معتبر» اصلاح کرد. همین موضوع نیز باعث شده است تا در مقاطع مختلف در دو ماه گذشته، این خطر بالقوه احساس شود که هر اقدام محاسبه‌نشده بتواند خواست چندین‌ساله نتانیاهو را محقق کرده و با ورود ایران به جنگ، ایالات‌متحده را نیز درگیر جنگی دیگر در خاورمیانه کند چراکه چنین تحولی در مقطع کنونی هم نفع سیاسی و هم شخصی برای رهبر حزب لیکود دارد؛ درگیری منطقه‌ای طولانی می‌تواند هرگونه پاسخگویی رسمی را به دلیل شکست مطلق او در جلوگیری از وقوع حمله حماس در وهله اول مسدود کرده و همزمان کیفرخواست‌های متعدد او را در مورد اتهامات فساد به تعویق بیاندازد.همچنین طوفان الاقصی موجب شده است تا دولت افراطی اسرائیل که تا پیش از ۷ اکتبر به دلیل تظاهرات‌های گسترده با حجم وسیعی از انتقادات دولت‌های غربی و ایالات‌متحده مواجه شده بود بار دیگر از حمایت بی‌قید و شرط دولت‌های غربی برخوردار شده و بتواند اسلحه و مهمات بیشتری را از آمریکا راهی منطقه کند. همچنین در حمایت از ارتش این رژیم، واشنگتن مدرن‌ترین و پیچیده‌ترین ناو هواپیمابر خود، فورد را به همراه تعدادی ناوشکن به شرق مدیترانه اعزام کرده و دیگر نیروهای مستقر در این کشور را تقویت کرده است؛ اقداماتی که به اذعان کارشناسان تسلیحات، برای شروع جنگ جهانی سوم کافی است، هرچند تا امروز ایالات‌متحده تلاش کرده است تا تسلیحاتش تنها نقش بازدارندگی در منطقه را ایفا کنند.
این در حالی است که دولت جو بایدن نیز در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری تحت شدیدترین فشارها از سوی جمهوری‌خواهان قرار گرفته است چراکه دولت او نه‌تنها پیش از این، آن حمایت همیشگی ایالات‌متحده از اسرائیل را نداشت بلکه در چند ماه پیش از حمله حماس، ۷ میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه‌شده ایران را آزاد کرده بود؛ در این شرایط است که هرگونه کنش از سوی تهران، با واکنش شدید واشنگتن همراه خواهد شد و این همان شرایط ایده‌آلی است که سیاستمدار جنگ‌طلب اسرائیلی از آن نخواهد گذشت.
بازار
